Тұлғаны дамыту – білім берудің негізгі тақырыбы мен мақсаты. Көпмәдениетті қоғамда тиімді жұмыс істеу қабілеті тұлға дамуының орталық аспектісі болып табылады. Бұл білім берудің негізгі мақсаттарының бірі.Әлемнің мәдени әртүрлілігін түсіну үшін алған маңыздылығына байланысты тиімді мәдениетаралық қарым-қатынас бүгінде басымдыққа айналды. Иммиграция, урбанизация, халықаралық жұмыспен қамту, оқу алмасу бағдарламалары және шетелдік сапарлардың жеңілдігі әртүрлі мәдениеттер арасындағы күнделікті байланыстарды жеңілдетеді. Осылайша, бұл тақырып ғылымның көптеген салаларға қатысты, соның ішінде әлеуметтану, философия, мәдениеттану, психология, педагогика және т. б. Бұл мақаланың мақсаты мәдениетаралық коммуникация және мәдениетаралық құзыреттілік ұғымдарын анықтау, сондай-ақ мәдениетаралық құзыреттілік модельдерін талдау және кейіннен мәдениетаралық құзыреттілік мазмұнын қалыптастыру, оның ішінде мәдениетаралық құзыреттіліктің өзіндік моделін жасау болып табылады. Мақалада мәдениетаралық коммуникация және мәдениетаралық құзыреттілік ұғымдарды қарастырылады. Бұл ұғымдар арасындағы иерархиялық байланыс пен өзара тәуелділік анықталады. Қазақстандық және шетелдік ғалымдардың еңбектерінде сипатталған анықтамалар назарға алынады. Сондай-ақ, мақалада мәдениетаралық құзыреттіліктің мазмұны қарастырылған. Атап айтқанда, батыс зерттеушілері әзірлеген мәдениетаралық құзыреттілік ұғымдары мен модельдері талданды. Авторлар осы модельдердің жіктелуі мен мазмұнын қарастырды. Алынған мәліметтер негізінде авторлар мәдениетаралық құзыреттіліктің өзіндік моделін жасады.

https://doi.org/10.48081/MLII3835

2025

Выпуск 3

The development of speaking skills in multilingual settings is profoundly influenced by the 4C model in language acquisition. This research employs both qualitative and quantitative data (T-test and ANOVA along with student reflections and teacher observations) to illustrate the model's impact on vocabulary and grammatical accuracy, as well as oral competency and overall confidence. In an experimental study of 60 students, Kazakh language learners who were exposed to 4C-based pedagogy outperformed those who were subjected to traditional methods in terms of speaking skills. The students in the experimental group also exhibited better class attendance, more group work, and higher interest in lessons incorporating project work, open lectures, and role-playing games. Specifically, class attendance increased by 15%, group work participation rose by 20%, and students showed a 25% improvement in engagement during project-based learning activities. Therefore, students’ participation in lessons has changed. This research supports the necessity of considering the integration of 4C strategies into language programs for the teaching of the Kazakh language and other subjects in Kazakhstan and in bilingual education. There are still some obstacles attending the shift from a traditional approach to a constructivist one—adapting teachers to student-centered methods and in-service training—but in general, it is necessary to advocate wider application of the 4C framework for communicative competence in reading, writing, and speaking at academic, occupational, and intercultural levels. These challenges primarily include the lack of comprehensive teacher training programs, resistance to pedagogical change, and the need for more structured resources to facilitate the transition." More research is needed to determine the influence of 4C-based instruction concerning long-term assessment and the use of technology.

https://doi.org/10.48081/WIXF7935

2025

Выпуск 3

The study explores the integration of authentic materials and tasks into foreign language teaching to enhance language acquisition. The research evaluates the impact of authentic video resources from the Speakout series, featuring real-world content, on developing learners’ linguistic proficiency, cultural awareness, and motivation. The study applies a mixed-method approach, integrating both quantitative and qualitative techniques, such as pre- and post-tests, classroom observations, and participant surveys, to evaluate the effects of authentic materials and tasks on language learning outcomes. The theoretical framework draws on significant studies of authentic materials in language instruction (K. Morrow, H. Widdowson, J. Harmer, F. Mishan). The findings demonstrate that the incorporating authentic materials significantly improves language proficiency, as evidenced by students’ marked advancements in speaking fluency, critical thinking, and descriptive vocabulary. Survey data indicate that 83% of learners considered authentic materials to be highly motivating, whereas 65% recognized them as crucial for enhancing language competencies. However, challenges such as linguistic complexity and cultural unfamiliarity emerged, highlighting the necessity for scaffolding and task design that aligns with learners’ proficiency levels. This study emphasizes the pedagogical benefits of integrating authentic resources into classroom instruction, bridging the gap between structured learning and real-world communication. Future studies can explore the long-term effects of such approaches across various learner proficiency levels.

https://doi.org/10.48081/BZKS2257

2025

Выпуск 3

Заманауи білім беру кеңістігінде жасанды интеллект элементтері бар білім беру платформалары оқытудың сапасын жекелендіру мен жақсартуда шешуші рөл атқарады. Бұл мақалада білім беру процесінде жасанды интеллект қолданатын білім беру платформасы архитектурасының тиімділігін бағалау әдістемесі талқыланады. Мұндай шешімдерді сәтті жүзеге асыруға әсер ететін негізгі параметрлер, соның ішінде жүйенің бейімделу қабілеті, пайдаланушылармен өзара әрекеттесу, мазмұнды жекелендіру деңгейі және аналитикалық мүмкіндіктер талданады. Зерттеуде талдау, жобалау, модельдеу және эксперименттік тестілеу әдістері қолданылып, нәтижелері шығарылды. Талдау әдісі қолданыстағы білім беру платформаларын зерттеу және олардың тиімділігіне әсер ететін негізгі факторларды анықтау үшін қолданылады. Жобалау әдісі жасанды интеллект интеграциясы бар білім беру платформасының архитектуралық моделін жасауға мүмкіндік береді. Модельдеу әртүрлі пайдалану сценарийлерінде жүйенің өнімділігін бағалау үшін пайдаланылады, ал эксперименталды тестілеу жиналған деректер негізінде оның тиімділігін эмпирикалық түрде тексеру үшін қолданылады. Алынған нәтижелер жасанды интеллектіні білім беру орталарында пайдаланудың маңыздылығын растайды және оқытушылар, білім алуышлар, білім беру технологияларын әзірлеушілер мен цифрлық оқытуды зерттеушілер үшін пайдалы болуы айдан анық.

https://doi.org/10.48081/TJRY6707

2025

Выпуск 3

This article focuses on the impact of artificial intelligence (AI) on education, training, and corporate operations, exploring its role in higher education. The evolution of AI in education began in the 1960s, and important milestones were achieved, such as the development of early educational chatbots such as the Eliza and Scholar programs. Artificial intelligence technology has undergone limited development, but its recent growth has caused excitement and concern in the educational environment, especially after the global pandemic. A sociological study of students, professors, and administrators on the current use of artificial intelligence reveals a generally positive attitude, especially toward content creation and information evaluation. However, concerns remain about data privacy, security, and the potential for reduced teacher-student interaction. Despite the growing presence of artificial intelligence, most respondents believe that it should be supported rather than replaced by traditional learning methods. This article highlights the need to balance the potential of artificial intelligence with ethical considerations, such as preventing algorithmic bias, to improve data protection and the quality of education.

https://doi.org/10.48081/ZRLD9207

2025

Выпуск 3

Contemporary museums and educational institutions share similar operational methods and possess chances for collaboration and engagement. University and school museums, along with historical and local history institutions, possess valuable experience in orchestrating cultural and educational activities, serving as distinctive platforms for the execution of educational programs, lessons, and extracurricular endeavours (such as excursions, lectures, exhibitions, local history trips, and the implementation of school scientific projects within museums).The museum exhibition emphasises the representation of natural things within specific natural environments. Their structure and content replicate natural processes within the ecosystem, facilitating a comprehensive examination of biological patterns, the establishment of a scientific perspective, and the enhancement of students' cognitive engagement. This offers options for implementing museum lessons on biology and extracurricular activities. The article analyses data from the practical experiences of 90 teachers regarding their competence in utilising the resources of natural science museums within the educational process, their perceptions of the role of these museums in enhancing students' knowledge quality, and their understanding of the organisation of collaboration between schools and museums. Educators favourably assess the incorporation of natural objects in the educational process for cultivating topic knowledge and enhancing students' cognitive engagement. The findings of the performed investigations indicated an issue in the relationship between museums and schools, highlighting the necessity for teacher training in utilising natural science museum holdings.

https://doi.org/10.48081/POHP3619

2025

Выпуск 3

Современная образовательная парадигма направлена на формирование у учащихся не только предметных знаний, но и универсальных компетенций, способствующих успешной адаптации в обществе и профессиональной деятельности. Особенно актуальна эта задача для малокомплектных школ, где ограниченные ресурсы, нехватка педагогических кадров и разновозрастной состав классов требуют инновационных подходов к обучению. Одним из таких методов является проектная деятельность, которая позволяет интегрировать знания из разных предметных областей и способствует развитию трансверсальных навыков, включая критическое мышление, коммуникацию, креативность, командную работу и самоорганизацию. В статье представлен анализ отечественного и зарубежного опыта применения проектного обучения в малокомплектных школах, а также описаны результаты педагогического эксперимента, проведенного с целью оценки эффективности данного подхода. В исследовании участвовали младшие школьники, разделенные на экспериментальную и контрольную группы, что позволило выявить влияние проектного обучения на формирование ключевых компетенций. Анализ полученных данных показал, что учащиеся, обучавшиеся с использованием проектной деятельности, демонстрируют более высокий уровень самостоятельности, инициативности и коммуникативных навыков по сравнению с учениками, обучавшимися традиционными методами.

https://doi.org/10.48081/UGJC1178

2025

Выпуск 3

Мақалада рухани адамгершілік құндылықтар болашақ мамандарды жетілдірудің маңызды көрсеткіші ретінде қарастырылған. Қазіргі таңда қоғамның әлеуметтік, этникалық, діни және мәдени жағдайында рухани-адамгершілік құндылықтар негізінде оқыту мен тәрбие беру мемлекеттік білім беру саясатының маңызды басымдылығына айналды. Елді жаңғыртудың негізгі факторы білім беру ұлттық келісімнің, қоғамның имандылығының, тұлғаның рухани бай болуы мен соның негізінде Қазақстан Республикасының мемлекеттілігін нығайтудың кепілі болуды көздейді. Жеке тұлғаның рухани-адамгершілік дамуы – әлеуметтену процесінде жүзеге асырылатын жеке тұлғаның құндылық-семантикалық саласының дәйекті түрде кеңеюі мен нығаюы, адамның дәстүрлі адамгершілік негізінде бағалау және саналы түрде өзіне, басқа адамдарға, қоғамға, мемлекетке, Отанға, жалпы әлемге деген қатынасының нормалары мен адамгершілік идеалдарды құру қабілетінің қалыптасуымен сипатталады. Осы ретте біз өз мақаламызда болашақ мамандарды жетілдірудің маңызды көрсеткіші ретінде – рухани адамгершілік құндылықтар мәселесін жан-жақты қарастыруға әрекет жасадық. Зерттеу жұмысы барысында болашақ әлеуметтік педагогтардың рухани-адамгершілік құндылықтарын анықтау мақсатында М.И.Шилованың «Жастардың рухани-адамгершілік құндылықтары» әдістемесі мен қосымша сұрақтар қолданылды. Алынған нәтижелерге сандық және сапалық талдау жасалды. Осылайша, рухани-адамгершілік құндылықтар болашақ мамандарды жетілдіруде білім беру жүйесінің әлеуметтік тапсырысының маңызды көрсеткіші болып табылады.

https://doi.org/10.48081/VGGL3726

2025

Выпуск 3

The education system faces a serious mission - to prepare the younger generation for life in the conditions of globalization, and therefore - in a multicultural world. It is logical that in multi-ethnic spaces the most acceptable and promising model is multi-ethnic education, which is an integral part of modern education with the exception of individual education systems. The main goal in such an education model is the formation and development of communicative and ethnopedagogical competence of students. Multicultural education of future teachers is carried out within the framework of the cultural and educational life of the region using the pedagogical potential of the surrounding socio-cultural environment in the educational process. The implementation of polyethnic education requires the functioning of a polyethnic environment not only within society but also within the educational space. It is crucial to define the content and essence of the polyethnic educational environment. Its influence on learners extends beyond personal qualities and behavior to include external factors such as the surrounding environment, social relationships, and activities. All these factors must be considered to work effectively with students. A number of studies have proven that the object of a teacher’s influence is not the student, not his qualities or behavior, but the conditions in which he lives.

https://doi.org/10.48081/OKZF6303

2025

Выпуск 3

Статья посвящена разработке методических рекомендаций для педагогических вузов, ориентированных на внедрение моделей академического превосходства, таких как Honors College. В условиях трансформации современного образования и повышения требований к качеству подготовки педагогических кадров подчёркивается необходимость перехода от традиционных подходов к более гибким, индивидуализированным образовательным траекториям. Honors College рассматривается как инновационная модель, обеспечивающая комплексное развитие студентов через интеграцию исследовательской, проектной и лидерской деятельности, а также активное использование цифровых образовательных технологий. Анализируется теоретико-методологическое обоснование данной модели и обобщается международный опыт её реализации, с акцентом на адаптацию к казахстанскому образовательному контексту. Особое внимание уделено вопросам формирования у студентов педагогических вузов профессиональных и личностных компетенций, включая развитие лидерских качеств, критического мышления и цифровой грамотности. Представлен практический опыт реализации программы Honors College в Казахском национальном педагогическом университете имени Абая, включающий примеры организации учебного процесса, менторской поддержки и вовлечения студентов в международные образовательные инициативы. На основе анализа сформулированы конкретные рекомендации для вузов по проектированию, запуску и сопровождению аналогичных программ. Подчёркивается, что внедрение модели Honors College способствует формированию образовательного пространства нового поколения, направленного на подготовку педагогов, способных эффективно действовать в условиях цифровизации, глобализации и постоянных изменений в образовательной среде.

https://doi.org/10.48081/BNIS5698

2025

Выпуск 3