В статье представлен теоретический обзор психолого-педагогического сопровождения раннего профессионального самоопределения обучающихся в системе основного среднего образования. Авторами проведен анализ современного состояния данного процесса, выявлены психолого-педагогические особенности раннего профессионального самоопределения обучающихся в системе основного среднего образования. Обучающиеся быстрее становятся профессионалами, если успешно пройдена первая стадия профессионального пути – стадия раннего профессионального самоопределения, а это приходится как раз на 7-9 классы и поэтому особенно важна работа в рамках психолого-педагогического сопровождения в этот период. Теоретический анализ литературных источников показал, что психолого-педагогическое сопровождение раннего профессионального самоопределения рассматривается как целостный и непрерывный процесс изучения личности обучающегося, ее формирования, создания условий для самореализации во всех сферах деятельности, адаптации в социуме на всех возрастных этапах обучения в школе, осуществляемый всеми субъектами воспитательно-образовательного процесса в ситуациях взаимодействия. Прежде всего, психолого-педагогическое сопровождение предполагает создание ориентационного поля профессионального развития личности, укрепление профессионального Я, поддержание адекватной самооценки, оперативную помощь и поддержку, саморегуляцию жизнедеятельности, освоение технологий профессионального самосохранения, включения обучающихся в практическую деятельность.

https://doi.org/10.48081/QYAA3626

2022

Выпуск 3

Анализ результатов проведенного диагностического эксперимента показал, что у будущих учителей математики возникают трудности по вопросам применения естественнонаучных знаний в решении прикладных задач, построения математических моделей, изучение которых предусмотрены обновленной программой среднего образования по математике, что обуславливают включение в вузовские образовательные программы меж-дисциплинарные элективные дисциплины в подготовке будущих специалистов. Результаты проведенного поискового эмпирического исследования позволили выявить этапы процесса обучения студентов построению дифференциальных моделей прикладных задач. С целью иллюстрации процесса формирования и развития у будущих учителей математики междисциплинарных знаний и умений строить математические модели, в работе приведен модельный пример для иллюстрации реализации поэтапного метода построения дифференциальной модели гармонического колебания. В работе представлены результаты проведенной письменной работы, целью которой было определение эффективности поэтапного метода построения дифференциальной модели. Анализ письменной работы показал, что 81% студентов на выходе умеют устанавливать междисциплинарные связи, строить дифференциальные модели, интерпретировать прикладной характер полученого решения дифференциального уравнения. Полученные данные доказывает применимость предложенной методики к обучению студентов построению дифференциальных моделей, эффективность данного подхода в формировании и развитии у студентов междисциплинарных знаний.

https://doi.org/10.48081/YYZJ7890

2022

Выпуск 3

Білім беруді модернизациялаудағы өткір мәселе педагог кадрларды даярлау жүйесіндегі өзгерістер болып табылады, оның ішіндегі маңызды аспектілерінің бірі болашақ мамандарды әдістемелік тұрғыдан даярлауды жетілдіру болып табылады. Білім алушы оқу үрдісіндегі басты субъект болғандықтан назардың барлығы оның тұлға ретінде қалыптасып, дамуына аударылады. Осы тұрғыдан алғанда бiлiм берудi дамытудың мемлекеттік бағдарламасы жалпы білім берудің басым бағыттарын, яғни оқушы мен мұғалімнің өзара ынтымақтастығы үлгісін оқу үрдісінде қалыптастыру, оның оқыту әдістерінің үйлесімділігі негізінде жүзеге асырылуын анықтап беріп отыр. Бұл басым бағыттар мектепте жаратылыстану пәндері бойынша экологиялық білім беруді жетілдіруге негіз болады. Педагогикалық процесте биолог студенттерді әдістемелік даярлау жүйесі өлкелік компоненттің оқытылуына назар аударады. Осы төніректе казіргі кезде білім беру жүйесінде табиғат заңдылықтары мен қоғам заңдары туралы білім беру жеткілікті түрде байқаудан өткізілген, ал табиғат пен қоғамның өзара байланысы және олардың бір-бірімен үйлесімділік заңдылықтары туралы білім беру әлi де болса жете зерттелмегендігiн көрсетiп отыр. Өйткені бүгінгі күнгі табиғат туралы білімді талдауға негізделген экологиялық білім беру халықтың көзқарасын табиғаттың бүлінушілік тенденцияға қарай кетіп бара жатқандығын түсіндіруге жеткіліксіз болды. Бұл экологиялық білім мен тәрбие берудің философиясы мен әдіснамасын дүние және ондағы адамның орны туралы жаңа, біртұтас түсінікке негіздеп қайта құруды қажет етіп отыр. Мақалада Қызылорда өлкесіндегі лалагулділер тұқымдасына жататын өсімдіктердің таралуы бойынша білім алушыларға сауалнама жүргізіліп, лалагүлділер тұқымдастарының табиғаттағы, әсіресе адам өміріндегі практикалық маңыздылығы туралы саулнама жүргізіліп, өлкелік компонент туралы білім деңгейі анықталды. Білім алушылардың жауаптары 4 деңгейлік шкала бойынша бағаланды. Сонымен қатар, лалагүл тұқымдасының өсімдіктерінің практикалық маңызы туралы өлкетану туралы білімі қалыптасқандығы туралы ақпарат келтірілген. Әр мектепте бойынша модуль блоктарының белгілі бір саны оқылғаннан кейін, жүргізілген тестілеу бойынша мәлімет талданған. Білім алушылардың жаңа оқыту технологиясы ретінде модульдік білімге деген көзқарасын анықталған. Мұндай білім беру оқушыларға адам, қоғам және табиғаттың өзара әсерінің негізгі ұстанымдары мен заңдылықтары

https://doi.org/10.48081/DSOS8964

2022

Выпуск 3

Мақалада педагогикалық оқу орын студенттерінің оқу-танымдық іс-әрекеті табыстылығына зерттеу жүргізілген. Ең алдымен, оқу-танымдық іс-әрекетті зерттеудің өзектілігі анықталған. Оқу-танымдық іс-әрекетке қатысты отандық және шетелдік ғалымдар Н. А. Курдюкованың, С. Д. Смирновтың, М. Р. Шабалинаның, Н. В. Калининаның, Ш. Т. Таубаеваның, А. Қ. Рысбаеваның, Н. А. Кулмышеваның, Д. А. Жансерикованың еңбектеріне талдау жасалынды. Осы тақырып аясында жүргізілген зерттеулерге талдау жасалынып, тақырыптың қарама-қайшылықтары, мақсат, міндеттері анықталды. «Оқу-танымдық іс-әрекетіндегі табыстылық» ұғымының мағынасын түсіну үшін «табыстылық», «іс-әрекет табыстылығы», «оқу әрекетінің табыстылығы», «танымдық әрекет табыстылығы» категорияларына бөліп қарастырып, психологиялық, әлеуметтік-психологиялық, педагогикалық аспектіде талданды. «Оқу-танымдық іс-әрекетіндегі табыстылық» ұғымының мәнін ашу үшін, Г. Асқарованың, Г. К. Ордабаеваның, Е. Ж. Рысбаевтың, М. И. Махмутовтың, Г. М. Мадиярованың, А. Усенованың, А. Қ. Рысбаеваның, М. В. Францеваның еңбектеріне сүйене отырып, контент-талдау жасалынды. Студенттердің оқу-танымдық іс-әрекет табыстылығын анықтау мақсатында А. К. Усенованың «Табысқа жетудің оң және теріс факторлары» сауалнамасын, Т. Элерстің «Тұлғаның табысқа жетудегі түрткісін диагностикалау» әдістемесін қолданып, зерттеу жүргізіліп, нәтижелері шығарылды.

https://doi.org/10.48081/ZAWB2435

2022

Выпуск 3

Бүгін біз шынайы мен жалған ақпараттың кең көлемде тарағанын байқаймыз. Бұл сенімсіздік тудырды және бұқаралық журналистиканың өз аудиториясының көп бөлігін жоғалтты. Сыни тұрғыдан ойлау қажеттілігі бұрынғыдан да айқын болды. Университеттерде оқытылатын Журналистика цифрландырудың қысымына байланысты қарқынды өзгерістерге ұшырайды. Журналистік білім тек технологиялық дағдыларды ғана емес, сонымен қатар журналистік кәсіптің негізін қалайтын сыни ойлауды дамытуға ықпал ететін құзіреттіліктерді де ескеруі қажет. Мақала жоғары оқу орындарында оқитын журналистердің сыни ойлауды қалыптастыру мәселелеріне назар аударады. Жоғары білім саласындағы болып жатқан өзгерістер аясында сыни ойлаудың мәнін талдауға жүгіну қажеттілігі негізделген, ол студенттерге қазіргі кәсіби қызметке қажетті қасиеттерді қалыптастыруы керек. Сыни ойлаудың ерекшеліктері қарастырылады. Ғылыми әдебиеттерді және осы мәселе бойынша бірнеше ғалымдардың пікірлерін зерттегеннен кейін авторлар «сыни ойлау» ұғымының анықтамасын берді, ол – жаңа сұрақтар қою, дәлелдер әзірлеу, тәуелсіз және ойластырылған шешімдер қабылдау мүмкіндігі. Сыни ойлаудың міндеті – студенттердің пікірі жалғыз нақты және дұрыс болуы мүмкін деген сенімін жеңу қажеттілігі. «Фейкньюс, фактчекинг, әдіснама және құралдар» пәнін оқу кезінде сыни ойлауды қалыптастыруға жан-жақты талдау ұсынылған. Сыни ойлауды дамыту технологиясының кезеңдерінің егжей-тегжейлі сипаттамасы берілген.

https://doi.org/10.48081/JJHT7844

2022

Выпуск 3

Аннотация Мақалада оқу жобасының қазіргі модернизацияға ұшыраған білім жүйесіндегі алатын орны мен тиімділігі жасалған апробациялық тәжірибе негізінде ой қозғалған. Мақалада мұндай жаңартылған модельдер бойынша оқыту тілдік тұлғаның жан-жақты қалыптасуына ана тілдің ғана емес, шет тілдің де маңызды басымдылыққа ие екендігін негізге алады. Сондай әдістердің бірі ретінде бүгінде қазақстандық білім нарығында коммуникативті әдіс-тәсілінің қолданыс аясы кеңейгендігін ескерер болсақ, жобалап оқыту әдісі білімгердің жан-жақты дамуы мен антропоцентристік идеяның негізі ретінде қарастыралады және білім беру үрдісінің барлық талаптарын толыққанды түрде орындайды. Яғни проблеманы шешу арқылы білімгер өз идеясының үлгісін жасап шығады. Қорытынды өнімді жасап шығу барысында білімгерлер ақпараттарды теориядан практикаға түрлендіре отырып, өзіне қажет ақпарат көзін жинақтайды. Тәжірибеге сәйкес жалпы білім беру ұйымдарының жоғарғы сынып оқушыларымен орындалған оқу жобасындағы мұғалімнің қызметі мен оқыту жобасының әр кезеңдеріне толыққанды сипаттама берілген. Сондай-ақ, шет тілінің тілдік тұлғаны дамытудағы ықпалы жобалап оқыту әдісінің тәжірибесіне сүйене отырып анықталған және дәлел ретінде жоба жұмыстары қоса тіркелген. Жобалап оқыту әдістерін ұйымдастыру барысында қазақстандық және әлемдік тәжірибелер қолданылды. Аннотация В статье рассматривается роль и эффективность учебного проекта в модернизированной системе образования на основе проверенного опыта. Статья основана на том, что не только родной язык, но и иностранный язык имеет важное преимущество в комплексном формировании языковой личности. Учитывая широкое распространение коммуникативных методов на казахстанском рынке образования сегодня, метод проектного обучения рассматривается как основа всестороннего развития учеников старших классов и антропоцентрической идеи. То есть, решая задачу, ученик создает модель своей идеи. При разработке конечного продукта студенты собирают необходимый им источник информации, трансформируя информацию от теории к практике. В соответствии с практикой, подробное описание деятельности учителя в образовательном проекте и различных этапов учебного проекта, выполняемых старшеклассниками общеобразовательных учреждений. Также влияние иностранного языка на развитие языковой личности было определено на основе опыта проектной методики обучения, и проектная работа была приложена в качестве доказательства. При организации проектной методики обучения использован казахстанский и международный опыт. Abstract The article discusses the role and effectiveness of the educational project in the modernized education system on the basis of proven experience. In the article, training according to such updated models is based on the fact that not only the native language, but also a foreign language has a significant priority in the comprehensive formation of the language personality. As one of these methods, taking into account the expansion of the scope of application of the communicative method in the Kazakh education market today, the project learning method is considered as the basis for the comprehensive development of students and the anthropocentric idea and fully meets all the requirements of the educational process. That is, by solving the problem, the student creates a model of his idea. In developing the final product, students gather the source of information they need, transforming information from theory to practice. In accordance with the practice, a detailed description of the activities of the teacher in the educational project and the various stages of the training project, performed by senior students of general education institutions. Also, the influence of a foreign language on the development of a linguistic personality was determined based on the experience of the project-based teaching method and project work was attached as evidence. Kazakhstani and international experience were used in the organization of project-based teaching methods.

https://doi.org/10.48081/OIOG3362

2022

Выпуск 2

В данной статье обоснованы теоретические данные об актуальности метакогнитивных способностей обучающихся как фактора успешности в современном образовании. Опираясь на многочисленные исследования ученых в области разработок метакогнитивных способностей, которые являются актуальными, так как влияют на успешность учебной и профессиональной деятельности, выполняя важные функции организации и контроля мыслительной деятельности. Источником осмысленного становится, как минимум, предоставление обучающемуся вариантов выбора, что делает его субъектом и предопределяет наличие осознанных результатов, а, следовательно, и метакогнитивных способностей. Субъект, обладающий разными метакогнитивными способностями и навыками, способен к объективной оценке результата решения задач, последовательном их решении, что обеспечивает наилучшую адаптацию. Обоснована необходимость развития у обучающихся метакогнитивных способностей. В статье представлен авторский взгляд на проблему развития метакогнитивных способностей обучающихся, предложена система организации обучения, предусматривающая развитие метаспособностей и формирование у обучающихся навыков саморегулируемого обучения. Обоснована необходимость развития у обучающихся метакогнитивных способностей. Рассмотрены данные об актуальности метакогнитивных способностей обучающихся как основы результативности учения в русле отечественной педагогики, а также гуманистической педагогики и психологии, метакогнитивного подхода. В данной статье обоснованы теоретические данные об актуальности метакогнитивных способностей обучающихся как фактора успешности в современном образовании. Опираясь на многочисленные исследования ученых в области разработок метакогнитивных способностей, которые являются актуальными, так как влияют на успешность учебной и профессиональной деятельности, выполняя важные функции организации и контроля мыслительной деятельности. Источником осмысленного становится, как минимум, предоставление обучающемуся вариантов выбора, что делает его субъектом и предопределяет наличие осознанных результатов, а, следовательно, и метакогнитивных способностей. Субъект, обладающий разными метакогнитивными способностями и навыками, способен к объективной оценке результата решения задач, последовательном их решении, что обеспечивает наилучшую адаптацию. Обоснована необходимость развития у обучающихся метакогнитивных способностей. В статье представлен авторский взгляд на проблему развития метакогнитивных способностей обучающихся, предложена система организации обучения, предусматривающая развитие метаспособностей и формирование у обучающихся навыков саморегулируемого обучения. Обоснована необходимость развития у обучающихся метакогнитивных способностей. Рассмотрены данные об актуальности метакогнитивных способностей обучающихся как основы результативности учения в русле отечественной педагогики, а также гуманистической педагогики и психологии, метакогнитивного подхода.

https://doi.org/10.48081/WWXC3417

2022

Выпуск 2

Мақала қазақ тілін шетел тілі ретінде үйретде интренет-ресурстарды тиімді қолдану мәселесіне арналады. Мемлекеттік тілді шетелдік азаматтарға оқытып-үйрету жүйесінде қазіргі кезеңде білім алудың қайнар көзі болып отырған интернет-ресурстардың маңызы айқындалды. Ғылыми-әдістемелік әдебиеттер мен білім сапасын арттырудағы ақпараттық-коммуникациялық технологияның (бұдан әрі – АКТ) құрамдас маңызды буындарының бірі интернет-ресурстар мазмұны сұрыпталып, олардың мақсат-міндеттері сараланды. Мемлекеттік тілді оқытудың жаңа технологияларының бірі АКТ-ны, интернет-ресурстарды біртұтас әдістемелік құрал, жүйе ретінде мазмұндық-құрылымдық моделіне сипаттама жасалды. Зерттеу жұмыстарын жүргізу барысында мемлекеттік тілді оқытып-үйретуге арналған Шайсұлтан Шаяхметов атындағы «Тіл-Қазына» ұлттық ғылыми-практикалық орталығы» коммерциялық емес акционерлік қоғамы, «Мемлекеттік тілді дамыту қоры», «Самұрық-қазына» АҚ тәрізді ірі орталықтардың платформалаы мен вебсайттары және бірқатар жеке авторлық веббағдарламалардың мазмұндық-құрылымы сипатталып, әдістемелік маңызды идеялары ұсынылды. Қазіргі кезеңде цифрлық технологияның маңызының артуына байланысты интернет желісін тұтынушылар мобильдік Смарт-технологияларды тиімді қолдана отырып, өмір қажеттіліктерін өтеуге мүмкіндік алды. Осыған орай Google Market арқылы таратылатын мобильді қосымашлардың да түрлеріне талдау жасалды. Қазақ тілін үйренуге байланысты мобильдік қосымшалардың да мазмұны тілді оқытып-үйретудің тиімді құралдары ретіне қарастырылады.

https://doi.org/10.48081/XLGW7771

2022

Выпуск 2

We cannot deny the presence of children with disabilities in society. Creating conditions for quality education outside of their characteristics is one of the most pressing problems at the moment. One of the tasks facing us today is to provide equal quality education to including children with special educational needs, without leaving anyone indifferent. The condition for the sustainable development of Kazakhstan as an open civil society is to ensure the right of children to life and the full development of their capabilities, as stated in the "Convention on the rights of the child", to provide equal opportunities for all children, their social and legal protection. Now a days working with such children are studied well. Based on research methods, theoretical judgments and practical recommendations can be used for teaching children with special needs, forming their cognitive activity, increasing interest in the subject and the quality of the educational process.

https://doi.org/10.48081/WZRC2150

2022

Выпуск 2

Мақалада «Бұлтты технологияларды енгізу негізінде ЖОО-ның білім беру процесін басқару алгоритмін әзірлеу» тақырыбындағы жобаның негізгі нәтижелері келтірілген. Жоба «Торайғыров университеті» КЕАҚ мен «Белгород мемлекеттік ұлттық зерттеу университеті» («БелГУ» ҒЗУ) ФМАББҰ арасындағы 2021 жылғы 25 маусымдағы № ЕП 222/2021 шаруашылық келісімшарт бойынша орындалды. Жұмысты орындау барысында бұлтты өнімдерге жалпы шолу жасалды және осы технологияларды білім беру процесінде қолдану бойынша әлемдік тәжірибелерді зерттей отырып, ЖОО-да бұлтты өнімдерді қолданудың алғышарттары, қажеттілігі, артықшылықтары мен кемшіліктері анықталды. Сондай-ақ, бұлттық өнімдерді білім беру процесінде қолдану технологиясының мүмкіндіктерін зерттеудің негізінде жинақталған материалдарға сүйеніп жасалған электронды оқу құралы туралы қарастырылады. Жұмыстың мақсаты – университеттегі оқыту процесін ұйымдастыруда бұлтты өнімдердің мүмкіндіктерін қолдану алгоритмін зерттеу және электронды оқулық әзірлеу болды. Шаруашылық келісім-шарт жұмыстарын орындау нәтижесінде келесі нәтижелерге қол жеткізілді: ЖОО-ның білім беру үдерісін басқаруда бұлттық технологияларды қолданудың заманауи стратегиялары мен әдіснамалық тұрғыларды талдау туралы есеп жасалды;бұлтты сервистерді қолданатын заманауи білім беру технологияларының әлеуеті қарастырылды және жинақталды;бұлтты сервистерді талдау және оқыту процесін ұйымдастыруда бұлтты сервистерді қолдану бойынша электрондық оқулық үшін тақырыптарды таңдау жасалды; электронды оқулық әзірленді.

https://doi.org/10.48081/BRTG8758

2022

Выпуск 2