Әлемдік тәжірибеде құрылыс саласын дамыту жаңа құрылыс материалдары мен технологияларын қолдану мен қатар білікті құрылыс инженерлерін даярлауды қажет етеді. Сондықтан мұндай мамандарды даярлау қазіргі уақытта мемлекеттік басым міндеттердің бірі болып табылады. Бұл міндеттерді шешудің жолдарының бірі - жаратылыстану-ғылыми пәндердің теориялық және практикалық негіздерін қолдану болып табылады. Осы пәндердің бірі ретінде математика –«Құрылыс» даярлық бағыты бойынша бакалавриат бағдарламасының базалық пәндеріне енгізілген. Аталған пән негізінде болашақ мамандарды есептеу-жобалау және техникалық-экономикалық қызмет саласында даярлықтарын жетілдіру өзекті мәселе болып табылады. Кез-келген құрылыс объектісін жобалау - бұл болжамды объектіні құру үшін күрделі көп компонентті қызмет. Жобалау кезеңдерінің ішінде - құрылыс материалдары мен топырақтарының беріктік, деформациялық және басқа да механикалық қасиеттерінің мәндерін есептеу, сондай-ақ, құрылыс конструкцияларының әр-түрлі типтерінің сипаттамаларын есептеу, құрылыс объектісіне жүктемелерді анықтау және есептеу математикалық білімдерге тәуелді болады. Бұл мақалада «Құрылыс» білім беру бағдарламасы бойынша математика пәнін оқытуда жобалау іс-әрекетінің кезеңдерін орындаудың жалпыланған әдістерін қалыптастыру әдістемесі қарастырылған. Зерттеу барысында математика пәні бойынша білімдер негізінде орындалатын жобалау іс-әрекетінің кезеңдері әзірленді. Математика сабақтарында бакалавр-құрылысшыларда жобалау іс-әрекетін қалыптастыру әдістемесінің моделі жасалынды. Зерттеу нәтижелерін құрылыс бағыты бойынша және инженерлік салаларда да математика пәнін оқыту үдерісінде қолдану тиімді болып табылады.

https://doi.org/10.48081/XXRT8847

2022

Выпуск 3

Музыкалық қабілетті дамыту - бұл студенттің табиғи бейімділікке негізделген шығармашылық деңгейінен өркендету үдерісі. Студенттердің музыкалық білімдерін өздігізіп тереңдету траекториясын оқытушы-профессор аудиторияда өткізіп кредиттік техгологиялық нұсқаулығын негізге алып, оны іске асыру үрдістері қамтылған. Бұл мақалада музыкалық мәдениеттің негіздерін, шығармашылық белсенділікті қарапайым формалардан күрделіге дейін қалыптастыру процесі ескерілді. Музыкалық даму-күрделі және көп құрамды құбылыс. Музыкалық-ырғақтық қабілет, яғни музыкалық ырғақ, адамның музыканы әуезділіктің қабылдауы-біліктілік негізіне тәуелді. Адам тыңдаудан бастап әртүрлі музыкалық әрекеттердегі әуезділіктің сарынын мазмұнын түсінетіні анықталған. Кез-келген қабілет, оның ішінде музыкалық қабілет бейімділікке негізделген. Қабілеттер-бұл дамуға бейімділік, ал даму дәрежесі әр түрлі болуы мүмкін, сондықтан нақты бейімділіктің шекарасын анықтау өте қиын екені айтпаса да түсінікті. Бейімділік дамып келе жатқан қабілеттің белгісі болуы мүмкін немесе көбінесе сырттан қалыптасады, содан кейін адам ең оңтайлы қабілеттер жиынтығымен ерекшеліктері ашылған. Әр адамның жеке музыкалық қабілеттері ерекше үйлесімде. Олардың арасындағы байланыс өтемақы қағидаты бойынша жүзеге асырылуы мүмкін. Дарындылық пен талант туралы айтуға мүмкіндік беретін музыкалық қабілеттердің дамуының жоғары деңгейі ақыл-ой қабілеттерінің жоғары деңгейін қамтитын кешенді нысаны.

https://doi.org/10.48081/EOTR8249

2022

Выпуск 3

Мақалада топпен оқыту әдісін дұрыс әрі тиімді пайдаланудың өзіндік ерекшеліктері ашылады. Оқушыларды бір топқа үйлестірудің оқыту үрдісінде алатын орны мен маңыздылығы көрсетіледі. Психолог, педагог ғалымдар, бизнестегі жетістігі бар тұлғалардың ғылыми дәлелдерімен негізделеді. Халық даналық сөздерімен ұштастырылады. Топтастырып оқытуда басты мәселе топтастыру, әйтпесе топтастырып жұмыс жасату емес, ынтымақтастыруға, психологиялық мәдениетке тәрбиелеу, яғни ортаға ыңғайлану, эмоциясын басқара білу, басқаларды тыңдай алу, біреудің табысына қуану, көмектесу, үйрену, сынды қабылдау, алға ұмтылу, т.б. қасиеттерді қалыптастыру, дамыту болып табылады. Топтастыру, топпен ұйымдастырылған түрде жұмыс жасатудың өзіндік ұстанымдары, талаптары мен жолдары бар. Әрбір топтық әдісті қолданушы мұғалімге нәтижелі пайдалану үшін оларды білген зор еңбек. Пайдаланып отырған әдістің мақсат-міндетін, пайдалану жолын білмейінше, көздегеніне жету мүмкін емес. Осыған байланысты топпен оқытуда мұғалімге қойылатын талаптар, ұсынылатын тапсырмалардың бағыты және оның нәтижесі ұсынылды. Тапсырмалардың танымдық-тәрбиелік жағына көңіл аударылуы керек. Топпен оқытуда бір-біріне ықпал ету жағы да қарастырылуы тиіс. Мақалада соған сәйкес тапсырмалар үлгісі ұсынылды. Топпен оқытудың негізгі ұстанымдары анықталып, берілді.

https://doi.org/10.48081/TCVM9700

2022

Выпуск 3

Every year, interest in renewable energy sources (hereinafter referred -RES) is growing at all levels of the global space. This direction has acquired not only an energy and environmental, but also a global political sound, which includes three main factors, such as energy security, reduction of climate change and access to energy to ensure the long-term sustainability of global energy systems. This is stated in the speech of the President of the Republic of Kazakhstan K.K. Tokayev at an expanded meeting of the Government [1]. During the discussion of the "Development of the national electric grid", it was instructed to increase the share of renewable energy sources in the electric power industry by 15% by 2030, which shows the relevance and necessity of the transition. This article examines the relevance and interest of a circle of people (faculty, scientists, and students) in the formation of a training course on digital technologies in renewable energy, which will increase the number of interested persons in this industry.

https://doi.org/10.48081/MMQJ7392

2022

Выпуск 3

Бұл мақалада білімдік ортада салауатты тұлғаны дамытудың негізгі шарттарының бірі болып табылатын - психологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді қарастырады. Білімдік орта мен психологиялық қауіпсіздік ұғымына сипаттама берген ғалымдардың еңбектеріне жан-жақты талдау жасалынып, педагогикадағы білім беру ортасының қауіпсіздігін және оның қорғаныс қызметін арттырудың жолдары үлгіленеді. Педагогикадағы білім беру ортасының қауіпсіздігі, оның балалардың психологиялық саулығын қамтамасыз етуге әсері мен білім беру ортасы жағдайларын жетілдірудің теориялық және практикалық мәселелері талқыланады. Келтірілген негіздемелерді жүйелей келе, мектептің білімдік ортасының негізгі психологиялық параметрі ретінде тұлғаның психикалық саулығы үшін зиянды, психологиялық күш көрсету категориясы арақатынасын белгілей отырып, оның қауіпсіздігінің сипаттамасы ұсынылады. Білім беру қауіпсіздігі - бұл педагогикалық, әлеуметтік және психологиялық жағдайларды арттыру болып саналады. Мектептің білім беру ортасындағы психологиялық қауіпсіздік - психологиялық салауатты тұлға дамуына ықпал ететін шарт болып табылады. Психологиялық білімді мектеп тәжірибесіне қолдану мен психологиялық көмек көрсету жоғары кәсіби дайындықты, білімділікті талап етеді. Мектептің білімдік ортасының психологиялық қауіпсіздігі мәселесіне байланысты бірқатар тұғырларды, педагогикалық-психологиялық технологияларды орынды қолдану «өте күрделі өнімді» - психологиялық сау тұлғаны жасап шығаруға толық негіз бар екендігі баяндалады.

https://doi.org/10.48081/HPAC3388

2022

Выпуск 3

Бұл мақалада қазақ халқының көне дәуірден өшпес мұрасы болып келген, ұрпақтан-ұрпаққа, әкеден балаға мұра болған, көшпенді елімізді әлемге ұлттық ерекшелімен танытқан өнер – қол өнері қарастырылған. Ұлттық дәстүрлі өнер болашақ педагогтарға маман ретінде жоғары кəсіби бағыттылыққа, жоғары деңгейдегі рухани жəне этнопедагогикалық мəдениеттілікке, қолданбалы өнердің халықтың өміріндегі ролі туралы түсініктерді қалыптастыру. Ата-бабаларымыздың, әжелеріміздің қалдырған мұрасын жеткізуші шебері Бибіажар Симованың жүнді көркем өңдеу шығармашылығының бірқатар дәстүрлі қырлары ашып көрсетілген. Жүннен картина жасау шығармашылығы бойынша екі жақтама жүн, жүнді өңдеп тоқу фактурасын композиция үшін пайдалану әдістері ашып көрсетілген. Картина бетіндегі бейнелерді шынайы өмірдегі көрініс бейне формасына ұқсастырып композиция құрау жолдары қарастырылған. Жүнінің ұзындығына, толқынды бағыттарына, түстерінің сипатына қарай, композиция құрамдау жолдары анықталған. Тері бетіндегі туылғаннан жаратылған табиғи бейне пішіндері көріністерінің өмірдегі форма көріністерімен ұқсастықтарын ұтымды пайдаланып туынды идеясын ашқан. Теріден жасалған паннолардың көркемдік ерекшеліктеріне концептуалдық, нарратологиялық талдаулар жасалған. Бұл іс-әрекеттер суретші-шебер шығармашылығының жоғары деңгейін көрсететін өлшем - заманауи технологиялық жаңашылдық пен ұлттық мәдениет құндылықтары арқылы рухани жаңғыру идеясының бірлігін көрсетеді.

https://doi.org/10.48081/NUPK8989

2022

Выпуск 3

The article discusses the content and language integrated learning approach (CLIL) as one of the innovative and effective approaches in the system of higher professional education and the analysis of new concepts and approaches of professionally-oriented education developed in methodological science, taking into account their impact on the motivation of students to learn a foreign language. The activation of educational activities has always been one of the primary tasks of teaching in general and, in particular, teaching foreign languages to students of non-linguistic specialties. This determines the relevance of this work. The goals and objectives are defined, as well as the principles and criteria for the implementation of content and language integrated learning are revealed, attention is paid to the importance of its integration with special disciplines, ways to solve problems arising in the selection and content of the necessary material, as well as in the learning process. In addition, the article describes the role of educational material as a means of forming and developing students' motivation to learn a foreign language as the main mechanism for activating the process of teaching foreign languages to students of non-linguistic specialties of universities.

https://doi.org/10.48081/KNCK7246

2022

Выпуск 3

В статье рассматриваются методика применения технологии проектного обучения в преподавании курса физики на технических специальностях высшего учебного заведения и особенности развития проектной деятельности студентов. Цель статьи: проектирование методической системы, способствующая развитию проектной деятельности студентов технических специальностей высшего учебного заведения. В данном исследовании развитие проектной деятельности студентов технических специальностей рассматривается как методическое условие формирования предпринимательского мышления. Для исследования были использованы теоретические и практические методы педагогического исследования. Для статистического анализа полученных данных в ходе педагогического эксперимента был использован критерий хи-квадрат. В рамках исследования: 1) разработана методическая система, в структуре которой отражены методы развития познавательной самостоятельности и проектной деятельности студентов; 2) реализована методика применения технологии проектного обучения при изучении курса физики, способствующая формированию предпринимательского мышления у студентов технических специальностей вуза; 3) верифицирована разработанная методическая система. Результаты исследования свидетельствуют о том, что применение инновационных методов для развития проектной деятельности студентов технических специальностей при обучении курсу физики, способствует формированию предпринимательского мышления. Выделен основной фактор, определяющий возможность применения методов развития познавательной самостоятельности и проектной деятельности студентов технических специальностей при обучении курсу физики. Особенности развития проектной деятельности и формирования предпринимательских навыков у студентов технических специальностей раскрываются на примере организации лабораторных занятий по курсу физики по специальности «Приборостроение». Представленные в работе рекомендации могут быть использованы для повышения эффективности процесса обучения не только дисциплин естественнонаучного цикла, но и технических дисциплин.

https://doi.org/10.48081/DNEV8477

2022

Выпуск 3

Мақала жоғары мектеп жағдайында болашақ мұғалімдерді кәсіби-этикалық даярлаудың өзекті мәселесіне арналған. Авторлар кәсіби-этикалық даярлықтың мазмұнын ашады, оның студент-тердің болашақ кәсіби қызметіндегі рөлі мен орнын белгілейді. «Кәсіби педагогикалық этика» пәнінің жұмыс бағдарламасы нақтыланды және «қолданбалы этика» элективті курсының мазмұны әзірленді; қосымша шығармашылық тапсырмалары бар стандартталған тестілерді қамтитын мына пәндер бойынша: дискурстар - оқытудың және өзін өзі оқытудың коммуникативтік жүйесінде ақпаратты беру тетігі ретінде, фреймдер - дискурстық педагогиканың құралы ретінде, тестілер мен тренингтер (пәннің жетілдірілген жұмыс бағдарламасына сәйкес) және «кәсіби оқыту педагогі» біліктілігі бойынша білім алушылардың білімін бағалаудың рейтингтік жүйесін қамтитын практикалық сабақтарды әдістемелік қамтамасыз ету жүйесі әзірленді. Әзірленген тренингтер кешені жоғары мектеп жағдайында болашақ мұғалімдерді кәсіби-этикалық даярлауға бағытталған. Қорытынды бақылаудың модульдік сапа жүйесін қолдану нәтижелерін талдай отырып, біз студенттердің білім алу қызметін бағалаудың екі бағытын курстың барлық модульдерін игерудің жалпы бағасына біріктіріп, яғни курсты оқу нәтижелері бойынша дәстүрлі тест тапсырудың орнына қорытынды баға қоямыз. Біз жүргізген теориялық зерттеу, сондай-ақ білім беру практикасының талдауы және эксперимент барысында алынған нәтижелер зерттеу мақсатына жету туралы қорытынды жасауға барлық негіз береді: жоғары мектептегі кәсіби білім берудің болашақ мұғалімінің кәсіби-этикалық даярлығының әдістері мен нысандары белгіленді және эксперименталды түрде тексерілді.

https://doi.org/10.48081/XJSB4939

2022

Выпуск 3

In recent years, the concept of intercultural citizenship in language education has been recognized worldwide. The goal is to prepare students for effective interaction in intercultural settings across diverse communities. Despite many reviews in the literature that address the importance of incorporating intercultural citizenship into language education, very few studies have discussed it from student perspectives. This study aims at exploring perceptions of intercultural citizenship held by university students. Employing a questionnaire, quantitative data were collected from 407 students of both English and non-English majors. The aim of the questionnaire survey was to identify whether the participants are familiar with the concept of intercultural citizenship and what core qualities, responsibilities, and skills they think an intercultural citizen should have. The findings revealed that students’ attitudes to the idea of intercultural citizenship are generally favorable, the participants give prominence to such components as knowledge of languages, cultural awareness, acceptance of diversity, tolerance, respect for other cultures, patriotism. At the same time, the results indicate that students have developed superficial understandings of the concept, since the responses were limited to just some core components of intercultural citizenship.

https://doi.org/10.48081/KVKZ7976

2022

Выпуск 3