Abstract. The article is devoted to the problems of “assertiveness” and “pragmatism” study in the works of a well-known Kazakhstani scientist, Doctor of Psychological Sciences, Professor A.R.Yermentayeva. The scientific novelty of the article lies in the fact that this article provides an analysis of the works of a domestic scientist for the first time, who is one of the first to provide a detailed and complete explanation of the subjective development of the personality, the competitiveness of future specialists, which are the fundamentals for the development of personality “assertiveness” and “pragmatism”. Thus it can be safely said that this article is relevant for the scientists who are engaged in research in the field of personality psychology, and that the article is one of the indicators of the development of domestic psychology in this sphere.

https://doi.org/10.48081/IZWH5830

2021

Выпуск 3

Мақалада "технологиялық құзіреттілік" және "жалпы технологиялық құзіреттілік" ұғымдарының негізгі ғылыми тәсілдері талданады, олар жоғары оқу орындарында оқу процесін ұйымдастырудың қазіргі жағдайында көбінесе оқытудың жаңа әдістері мен құралдары негізінде оқытушы ұйымдастыратын және басқаратын студенттердің тәуелсіз оқу жұмысына байланысты болады. Осыған орай студенттердің өзіндік жұмысы технологиялық, сонымен қатар жалпы технологиялық құзіреттілікті қалыптастырудың маңызды факторы ретінде қарастырылады. Технологиялық қызметтің анықтамасы көбінесе технология ұғымымен шатастырылады. Осыған байланысты біз технологиялық құзіреттілікті анықтауда әртүрлі бағыттар бойынша технологиялық қызметті қамтитын жалпы технологиялық құзіреттіліктің негізгі құрамдас бөлігі ретінде бөліп алу қажет деп санаймыз. Технологиялық құзыреттілік белгілі бір технологияны қолдану арқылы ұқсас кәсіби мәселелерді шешуге арналған дағдыларды, білімдерді, қабілеттікті меңгеру түсінігін анықтайды. Мамандық бойынша оқу жоспарлары мен жұмыс бағдарламаларын талдау қазіргі уақытта кәсіптік оқыту педагогінің технологиялық құзыреті «Материалдарды өңдеу технологиясы» элективті пәндер шеңберінде жүзеге асырылатынын көрсетті, бұл болашақ кәсіптік оқыту педагогінің технологиялық құзыреттілігін қалыптастырудың қажетті деңгейі үшін әліде жеткіліксіз болып табылады. Осы мақалада, біз, аталған тақырыпты ашатындай екенін көрсеттік.

https://doi.org/10.48081/KGVS9252

2021

Выпуск 3

Мақалада болашақ мамандарға көркем білім берудегі сән индустриясындағы экодизайнның рөлі мәселесі қарастырылады. Бұл мәселенің теориялық негіздерін ашып көрсету мақсатында дизайн, экодизайн, сән ұғымдарына қысқаша сипаттама беріліп, экодизайн бағытының бірнеше айрықша ерекшеліктері анықталады. Экодизайн (экологиялық дизайн) жобалаудың бағыты мен парадигмасын білдіреді, оның негізгі мақсаты қоғам мен қоршаған орта қатынастарын үйлестіру, оның сақталуын қамтамасыз ету және дизайн объектісі өмірінің барлық кезеңдерінде зиянды әсерлерді барынша азайту болып табылады. Көркем білім берудегі экодизайн - бұл сән индустриясының көркемдік білім берудің жобалық мәселелерін шешумен, сондай-ақ тұрақты даму мәселелерін шешумен және осы саладағы болашақ мамандардың жобалық мәдениетін мақсатты түрде өзгерту қажеттілігімен байланысты ерекше сала. Басқаша айтқанда, экологиялық дизайн экологиялық мәселелердің шиеленісуіне ықпал ететін және экологиялық, тұрақты, жасыл дизайн тұжырымдамалары түрінде дамитын заманауи дизайн бағыты болып табылады. Эко-киім экологиялық таза үрдістерді қолданып жасалынған киімдер, табиғи материалдардан жасалған киім сән үрдісі ғана емес, сондай-ақ денсаулықтың құрамдас бөлігі болып табылады. Бүгінгі таңда ғалымдар қолжетімді және экологиялық таза киім маталарын өндірудің жаңа тәсілдерін іздестіруде, оны болашақ мамандарға көркем білім беру үрдісінде қолдану қажет.

https://doi.org/10.48081/NOZB4588

2021

Выпуск 3

Since Kazakhstan's independence in 1991, several English medium universities have appeared in the country. These universities were created to educate a new generation of thinkers and change agents who will lead Kazakhstan in concordance with the new global tendencies and directions. The staff and faculty members to serve at these universities were invited from across the world. It has been around 29 years since the official launch of the first English medium university in the country; however, there is no research on how students cope with reading and writing in their L3, after Kazakh and Russian. Against this backdrop, a team of professors and researchers of Nazarbayev University, KIMEP University, and Suleyman Demirel University have designed a study to examine graduate students' struggle with academic reading and writing at English medium universities in Kazakhstan. This article elicits early findings related to graduate students' challenges in reading and writing obtained from an online survey. This study employed a mixed-method approach. Graduate students' perceptions of reading and writing in English were obtained through an online survey comprising closed- and open-ended questions. The result of quantitative data was analyzed employing inferential statistics. The total number of respondents is 269. The findings of the study reveal that Kazakhstani graduate students face several challenges in reading and writing although they have obtained the required scores in their IELTS and TOEFL tests. They asserted that reading in English is challenging because the ideas, concepts, and terminologies used in academic papers are difficult to grasp. The study confirms that there is no significant difference in challenges among genders; however, in terms of age, more mature students respond to challenges less stressfully compared to their younger counterparts.

https://doi.org/10.48081/OHKJ9928

2021

Выпуск 3

Бұл мақалада оқу-әдістемелік негіздерді, оларды құрастыру мен қолдану ерекшеліктері, сапасын талдау және жоғары оқу орнының оқу үдерісіне енгізуді оңтайландыру, жоғары оқу орындарында білім бағдарламаларын әдістемелік қамту, оқу-әдістемелік кешендерді құрастыру мен қолдану ерекшеліктері сияқты сұрақтарды қарастыратын бірқатар ғылыми еңбектер мен педагогикалық әдебиеттерге, сонымен қатар, жоғары өнімді есептеулерді (ЖӨЕ) оқыту жағдайы бойынша әлемдегі алдыңғы қатардағы жоғары оқу орындарының тәжірибесіне шолу жасалады. ЖӨЕ жүзеге асырудың оқу-әдістемелік қамтамасыз етілуі сипатталады. Мысал ретінде ақпараттық технология саласының болашақ мамандарын даярлауда жоғары жылдамдықты есептеулерге арналған оқу курстарының оқу-әдістемелік негіздері алынады. Сонымен бірге, оқу курсының мақсаты, оқытудың негізгі әдістемелік қамтылуы талқыланады. Оқу үдерісін ұйымдастыруда пәннің оқу-әдістемелік кешенін құру, цифрлық білім беру ресурстары мен оқу-әдістемелік құралдары туралы айтылады. Берілген тақырыптар бойынша әртүрлі әдістерді қолдану арқылы жылдам есептеулердің мысалдары келтіріліп, салыстырмалы талдау жасалады. Сол арқылы тиімді есептеу әдістері анықталады. Курсты оқу барысындағы негізгі құзыреттіліктері беріледі. Құрастырылған әдістемелік құралдарды оқу үдерісіне енгізу нәтижесі беріліп, оның тиімділігін анықтайтын эксперименттің қысқаша қорытындысы келтіріледі.

https://doi.org/10.48081/KPJL38082

2021

Выпуск 3

Бүгінде тұтынушылардың сұраныстарына орай бағдарламалық қосымшалар құрудың әдіс-тәсілдері жетілдіріліп, жан-жақты даму үстінде. Бағдарламалау тілдері және технологияларының жетекші мамандары кітапханалар арқылы жүзеге асырылатын нысанға-бағытталған бағдарламалаумен ғана шектелмей, каркасты әдісті қолдану, фреймворктар көмегімен қосымшалар құру ісін қолдап, бұл сала заманауи бағыт ретінде қолданысқа ендірілуде. Мақала көлемінде талқыланатын Bootstrap ортасы негізгі браузерлерге бейімделгіш, адаптивті клиенттік қосымшаларды бағдарламалауға арналған фреймворк болып табылады. Зерттеу мақсатына орай Bootstap фреймворгы арқылы адаптивті бағдарламалық қосымша жасақтау жолдарын нақтылау, оның ішінде фрейворкты баптау жолдары, торлық режиммен жұмыс жасауда контейнерлер, қатарлар және адаптивті блоктарды қолдану, қосымшаның мобильдік қосымшадан оқылуын ұйымдастыру және жүзеге асыру жұмыстары баяндалады. Қосымшалар жасақтауда аталған тәсілді пайдалану бағдарламалау барысындағы туындайтын қиындықтардың алдын-алып, оңтайлы тәсілдерді қолдану нәтижесінде жоғары талғаммен, сапалы бағдарламалар құруға жәрдемдеседі. Аталған әдістерді оқу үдерісіне ендіру бәсекеге қабілетті заманауи білім, білік және дағдысы қалыптасқан мамандар даярлауда маңызды болып табылады.

https://doi.org/10.48081/ATBF6539

2021

Выпуск 3

Цель этого исследования - раскрыть сущностную характеристику идейно-нравственной позиции современного подростка, обосновать пути и условия эффективности ее формирования в общественно полезной деятельности. В исследовании приняли участие 365 подростков и 48 педагогов, а также руководители общественных детских и молодежных организаций более полутора тысяч подростков, около 200 педагогов и руководителей детских организаций Восточно-Казахстанской области, что позволяет говорить о репрезентативности выборки. Диагностика формирования идейно-нравственной позиции подростка в общественно полезной деятельности проводилась на основе реализованной программы опытно-педагогической работы, составленной с учетом методологических и теоретических аспектов исследуемой проблемы. Результаты исследования показали, что выделяются пять паттернов вариантов самоутверждения подростков, которые условно можно рассматривать как варианты развития идейно-нравственной позиции; ценностный, адаптивный, конформистский, кризисный и неудовлетворительный. Это исследование прольет свет на формирование идейно-нравственной позиции школьников, которые определяются совокупностью развития ее структурных компонентом и рассматриваются как внутренний механизм формирования позиции и находятся во взаимосвязи и взаимообусловленности.

https://doi.org/10.48081/YOAW1541

2021

Выпуск 3

"Музыкалық білім" білім беру бағдарламасы бакалавриатының түлегі стандартты емес жағдайларда сауатты және нәтижелі түрде әрекет ете білуі, креативті, әлеуметтік белсенді, бәсекеге қабілетті адам болуы, педагогикалық ғылымның жаңа жетістіктерін игеруі, үнемі өзін-өзі тануға және өзін-өзі жетілдіруге ұмтылуы, өмірлік ұстанымы берік болуы керек. Бұл әсіресе музыкалық жоғары кәсіби білім алатын қазақстандық жоғары білім беру жүйесінің түлектері үшін өзекті, өйткені олар шындықты көркем бейнелеу құбылыстарымен, фактілерімен жұмыс істеуге, мектеп аудиториясына осындай фактілер мен жаңа бейнелерді ұсынуға, өсіп келе жатқан ұрпақтың эстетикалық, музыкалық-шығармашылық дамуы үшін рухани-мәдени ортаны ұйымдастыруға мәжбүр болады. Біз болашақ музыка мұғалімінің кәсіби және жеке маңызды қасиеттерін қалыптастыру және дамыту бойынша мақсатты іс-әрекеттің қажеттілігін мойындаймыз, ол музыкалық және өлкетану қызметінің тиімділігін қамтамасыз етеді, мектеп оқушыларына патриоттық тәрбие, өз өлкесіне, кіші Отанына деген сүйіспеншілік негіздерін қамтамасыз етеді. Музыкалық өлкетану феноменін анықтау диссертациялық зерттеуде болашақ музыка мұғалімдерін кәсіби даярлаудың теориясы мен практикасына негізделген педагогикалық жағдайлар кешенін қолданудың маңыздылығына негізделген.

https://doi.org/10.48081/CJSE9392

2021

Выпуск 3

Бүгінгі таңда қазақстандық музыкалық білім беру жүйесіндегі домбырашы-орындаушыларды дайындау процессі үнемі даму үстінде. Осыған орай, білім беру стратегиясы да өзгеруде. Қазіргі ЖОО-да домбырашы-студенттерді дайындау стратегиясы құзыреттілік тәсілдің басымдылығына және студентке орталықтандырылған оқытуға (студентоцентированное обучение) негізделіп, кәсіби қызмет ерекшеліктерін ескеруді талап етеді. Қазіргі кезде ЖОО-да домбырашы-студенттерді дайындау күрделі, әрі көпқырлы процесс. МЖБС-да көрсетілгендей, заманауи домбырашы орындаушылық-технологиялық шеберлігі жетілген музыкант-орындаушы ғана емес, домбыра орындаушылық өнерін үйрететін педагог, шығармашылық процессті ұйымдастыратын менеджер, домбыра өнеріндегі мәселелерді қарастыратын зерттеуші. Сондықтан оқу процессінде домбырашы-студенттің орындаушылық шеберлігін жетілдіруін, педагогикалық бағытты меңгеріп, ұйымдастырушылық дағдыларын қалыптастыруын және ғылыми-зерттеу жұмыстарына араласуын қамтамасыз ету керек. Зерттеу барысында 6В02142 «Халық аспаптары» (домбыра) білім беру бағдарламасы бойынша бакалаврдың кәсіби қызметте ең қажетті және жеткілікті деген құзыреттіліктері алғаш рет анықталып, оларға сипаттама берілді және оқу процессінде апробацияланды. Болон процессінің талаптарына сәйкес, домбырашы-студенттердің кәсіби құзыреттіліктерін қалыптастыруда студентке орталықтандырылған оқыту тәсілдерін іске асыру, яғни, студенттің өздігімен білім алу, өз оқу траекториясын таңдау дағдыларын дамытып, студенттің оқу процессі үшін жауапкершілігін арттыру бүгінгі күнгі аса өзекті мәселелердің бірі. Осыны ескере, ЖОО-да домбырашы-студенттерді кәсіби қызметке дайындау процессінде білім беру мазмұны кәсіби құзыреттіліктерді қалыптастыруға бағытталуы, яғни, оқу пәндері кәсіби құзыреттіліктерді қалыптастыру стратегиясын ұстануы маңызды болып табылады.

https://doi.org/10.48081/MEMY5880

2021

Выпуск 3

В статье рассматривается роль педагога в военном вузе в формировании профессиональных компетенций у курсантов. Анализируются функции педагога, ведущей из которой является организаторская функция (а именно - организаторские способности). Также в статье описываются условия, в которых формирование профессиональных компетенций курсантов будет происходить наиболее успешно. Реализации способности отводится особое место в связи с тем, что в современных условиях воспитательная деятельность преподавателя военного вуза отходит в сторону понимающего и сопереживающего соучастия, оказания педагогической поддержки и помощи обучающимся в вузе курсантам. В данной статье подчеркивается деятельность педагога военного вуза в рамках управления коллективом курсантов, где он должен учитывать определенные особенности развития, которые играют особую роль в формировании личности будущего офицера.

https://doi.org/10.48081/IGAZ6714

2021

Выпуск 3