МЕКТЕПТЕ ПӘНАРАЛЫҚ БАЙЛАНЫСТА ФИЗИКАНЫ ОҚЫТУДАҒЫ STEM БІЛІМ БЕРУДІҢ РӨЛІ
Аннотация
Мақалада технологиялық инновациялар мен жаһандық сын-қатерлер кезінде ғылыми, технологиялық, инженерлік және физикалық құзыреттіліктер (STEM) маңызды бола түсуде. Ол тәсіл оқушылардың жеке ғылыми сауаттылығын арттырады, халықаралық экономикалық бәсекеге қабілеттілік пен этикалық азаматтықты қоса алғанда, оларды планетамызға ұқыпты қарауға баулу маңыздылығын жүзеге асырады. STEM білім беру Қазақстанда 2014 жылдан бері белсенді түрде дамып келеді. Тіпті елімізде оқытудың жаңа әдістерін жасап, сынақтан өткізу үшін эксперименталды мектептер құрылуда. Дегенмен, халықаралық студенттерді бағалау бағдарламасының соңғы нәтижелері тіпті Еуропа, АҚШ және Австралия сияқты экономикалық дамыған елдерде физика немесе жаратылыстану ғылымдарындағы студенттердің шамамен 20 пайызында жеткілікті дағдылардың жоқтығын көрсетеді. Бұл тенденция STEM біліміне қатысты іс-әрекеттің шұғыл қажеттілігін көрсетеді. Физика барлық басқа STEM пәндерінің негізінде жатыр деп кеңінен танылғанымен, оның интеграцияланған STEM білім берудегі рөлі бағаланбайтындығына нақты дәлелдер бар.
Физика көптеген мамандықтар үшін, әсіресе ғылым, технология және инженерия үшін маңызды. Дегенмен, физика көбінесе қиын деп қабылданады, нәтижесінде көптеген студенттер ғылым, технология, инженерия және физика (STEM) пәндерінен шығып, ғылыми, инженерлік және технологиялық мансапқа есіктерін тарс жабады. Нақты өмірлік жағдаяттармен байланысы бар тапсырмалар балалардың қызығушылығын, мәселені шешуге деген ұмтылысын оятады, өйткені мұндай дағды болашақта шынайы өмірде пайдалы болуы мүмкін. Біз аталмыш мақалада физикалық білім берудегі өзгерістерге балама тәсілді ұсына отырып бұл баламаның STEM біліміне қалай қолданылатынын көрсетеміз. Сонымен қатар физиканың STEM біліміндегі рөлін және оны үш пәнаралық тәсілмен қалай ілгерілетуге болатындығын зерттей отырып, осы мәселенің мынандай элементтерін қарастырамыз: (1) ХХІ ғасыр дағдылары; (2) физикалық модельдеу. Мақаланың соңында біз осы екі аспектіге қатысты зерттеулердің әлеуетін талқылаймыз және болашақта қандай жұмыс істелу керектігін көрсетеміз.
Автор
С. Н. Алдажарова
Г. Б. Исаева
DOI
https://doi.org/10.48081/UIXP1689
Ключевые слова
STEM білім беру
физикалық модельдеу
21 ғасыр дағдылары
әлеуметтік-ғылыми мәселелер
STEM-дегі физиканың рөлі
Год
2023
Номер
Выпуск 4